Bł. Aniela Salawa (1881-1922), dziewica z III Zakonu, patronka Franciszkańskiego Zakonu Świeckich w Polsce

Bł. Aniela Salawa urodziła się 9 września 1881 r. w Sieprawiu, koło Krakowa, jako jedenaste (z dwunastu) dziecko Bartłomieja i Ewy z domu Bochenek. Wychowała się w licznej, pobożnej rodzinie. Ukończyła dwie klasy szkoły elementarnej (1888-90), bowiem musiała pomagać w gospodarstwie. W wieku 16 lat, za przykładem starszej siostry Teresy, w 1897 r. wyjechała do Krakowa, gdzie rozpoczęła pracę jako służąca. Tak o tej służbie mówiła: W duchu czułam zawsze, od dziecka, że tylko będąc w najbardziej poniżonym stanie, odpowiem łasce Bożej. I dlatego dobrowolnie obrałam stan służącej, wzgardziwszy szczęściem, które mi się nastręczało, ufna, że w tym stanie, tak upokarzającym, odpowiem żądaniu Bożemu” oraz: „Kocham moja służbę, bo w niej mam wyborną sposobność wiele cierpieć, wiele pracować i wiele się modlić, a poza tym niczego na świecie nie szukam i nie pragnę”. W 1900 r. Przystąpiła do Stowarzyszenia Sług Katolickich św. Zyty, które miało na celu ochronę służących i opiekę nad dziewczętami. W ten sposób miała okazję do prowadzenia owocnego apostolstwa wśród koleżanek, dla których była przykładem chrześcijańskiego życia. Miała głębokie pragnienie żarliwej modlitwy i zbliżania się do Boga, często spowiadała się i przyjmowała Komunię św. Myślała o wstąpieniu do klasztoru, ale spowiednik odradził jej ten krok. Za cel swego życia przyjęła rolę służącej. Podjęła decyzję dozgonnej czystości. Codzienne obowiązki poprzedzała modlitwą, najczęściej w kościele franciszkanów, a w niej w kaplicy Męki Pańskiej, gdzie często odprawiała Drogę Krzyżową Obecnie znajduje się tam jej sarkofag. 

W 1912 r. Aniela zachwycona duchowością św. Franciszka z Asyżu wstąpiła do III Zakonu św. Franciszka przy bazylice Franciszkanów Konwentualnych w Krakowie. 15 maja 1912 r. została przyjęta do nowicjatu, a 6 sierpnia 1913 r. złożyła profesję na ręce o. Izydora Olbrychta, przyjmując imię Teresa. Przynależność do wielkiej rodziny franciszkańskiej pomogła jej w wypracowaniu własnego stylu i mistyki ubóstwa.

W latach I wojny światowej została w Krakowie, aby móc modlić się w kościołach oraz służyć pracą w szpitalach, niosąc wsparcie rannym żołnierzom, którzy nazywali ją „świętą panienką”. Całą pensję rozdawała chorym i biednym. W 1911 r. rozchorowała się na żołądek i kręgosłup. Jesienią 1916 r. została niegodziwie zwolniona ze służby przez dr Fischera. Schorowana, niezdolna do pracy, bez dachu nad głową przeżyła dzięki pomocy koleżanek służących. Na krótko podejmowała kolejne prace, ale od maja 1917 r. nie mogła już pracować. Trafiła nawet do szpitala, a 1918 zamieszkała w bardzo ubogiej suterenie , w której spędziła ostatnie pięć lat swego życia. Po około dwóch latach przestała chodzić. Pomagały jej siostry ze Stowarzyszenia św. Zyty, kongregacja III Zakonu św. Franciszka, także po sąsiedzku jezuici oraz redemptoryści. Ofiarowała Chrystusowi cierpienia, by w ten sposób móc wynagrodzić Bogu za grzechy świata. Modliła się tymi słowami: „Panie Jezu, ofiaruję całe moje życie tej wielkiej sprawie, która według Twojej woli i dla Twojej chwały niech będzie zrealizowana w Polsce i za pośrednictwem Polski na całym świecie”. W marcu 1922 r. jej stan pogorszył się na tyle, że przewieziono ją do Szpitala św. Zyty, gdzie po czterech dniach zmarła, 12 marca 1922 r.

Pochowano ją na cmentarzu Rakowickim. Grób jej znajduje się w bazylice p.w. św. Franciszka w Krakowie, w kaplicy Męki Pańskiej. 23 października 1987 r. Kongregacja ds. Świętych Stolicy Apostolskiej wydała dekret o heroiczności cnót A. Salawy. Cud uzdrowienia 8-letniego chłopca Grzegorza Serafina (1990 r.) stał się podstawą beatyfikacji. 13 sierpnia 1991r. papież Jan Paweł beatyfikował ją w Krakowie, który na zakończenie uroczystości powiedział: „jest to dla mnie ogromna radość, że mogłem dzisiaj w Krakowie wynieść do chwały błogosławioną Anielę Salawę. Ile razy modliłem się przy jej relikwiach, jak głęboko zapadły mi w pamięć, w serce te słowa: „Panie! Żyję, bo każesz, umrę, kiedy chcesz, zbaw mnie, bo możesz”.

Bł. Aniela Salawa należy do nielicznych polskich mistyczek. Chociaż nie miała wykształcenia, to jednak odznaczała się nadzwyczajną inteligencją i głębokim życiem duchowym. Bł. Aniela Salawa w 70 rocznicę śmierci (1992 r.) została patronką FZŚ w Polsce. Jej wspomnienie liturgiczne przypada na 9 września, w dzień urodzin Anieli.

Korzystano:

Tadeusz Słotwiński OFM, Maksymilian Damian OFM, Święci franciszkańscy na każdy dzień, Franciszkańskie Wydawnictwo św. Antoniego, Wrocław 2008,

O. Ludwik Kurowski OFM, w: Materiały formacyjne RN FZŚ, Święci Franciszkańskiego Zakonu Świeckich, Warszawa 2004

O. Paweł Sroka, konferencja formacyjna Bł. Aniela Salawa (9 września) „V – nie zabijaj” w: Głos św. Franciszka 5/2016

www.franciszkanie.pl

Opracowała tercjarka – M.P.